മോക്ഷം നേടുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മൂന്ന് ആചാര്യന്മാരുടെ പ്രസ്താവനകൾ എങ്ങനെ പരസ്പരം ബന്ധപ്പെടുത്താം?

[Translated by devotees]

[അടുത്തിടെ നടന്ന ചില സത്സംഗങ്ങളിൽ ഭക്തർ ചില ചോദ്യങ്ങൾ ചോദിക്കുകയും അവയ്ക്ക് സ്വാമി മറുപടി നൽകുകയും ചെയ്തു, അവ താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്നു.]

 [ശ്രീ.കെ. അഭിറാം ചോദിച്ചു:- ജ്ഞാനം മോക്ഷം നൽകുമെന്ന് ശങ്കരൻ (Shankara) പറയുന്നു. സൈദ്ധാന്തികമായ ഭക്തി (വേദനം, Vedanā) മോക്ഷം നൽകുമെന്ന് രാമാനുജ (Ramanuja) പറയുന്നു. പ്രായോഗിക ഭക്തി അല്ലെങ്കിൽ സേവനം (സേവ, Sevā) മോക്ഷം നൽകുമെന്ന് മാധ്വ (Madhva) പറയുന്നു. ഇവ മൂന്നും എങ്ങനെ പരസ്പരം ബന്ധപ്പെടുത്താം?]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു:- സദ്ഗുരു (Sadguru)  യഥാർത്ഥ ജ്ഞാനം നൽകുന്നു (A→B). ജ്ഞാനം സൈദ്ധാന്തിക ഭക്തി (theoretical devotion) നൽകുന്നു (B→C). സൈദ്ധാന്തിക ഭക്തി പ്രായോഗിക ഭക്തി (practical devotion) നൽകുന്നു  (C→ D). പ്രായോഗിക ഭക്തി മോക്ഷം (salvation) നൽകുന്നു (D→E). ഇപ്പോൾ, ശങ്കരൻ പറഞ്ഞു, 'B' → 'E' നൽകുന്നു. 'C' എന്നത് 'E' യാണ് നൽകുന്നതെന്ന് രാമാനുജ പറഞ്ഞു. ‘D’ → ‘E’ നൽകുന്നുവെന്ന് മാധവൻ പറഞ്ഞു. ഇവിടെ, സദ്ഗുരുവിൽ നിന്നുള്ള യഥാർത്ഥ ജ്ഞാനം (true knowledge) നേടുന്നതിന് മുഴുവൻ സമയമെടുക്കും, കാരണം യഥാർത്ഥ ജ്ഞാനം ഒരിക്കൽ നേടിയാൽ, മറ്റ് നടപടികൾ സ്വയമേവയുള്ളതാണ് (spontaneous). ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ‘B’ മോക്ഷം നൽകുന്നതോ ‘C’ മോക്ഷം നൽകുന്നതോ ‘D’ മോക്ഷം നൽകുന്നതോ ഒന്നുതന്നെയാണ്. ലളിതമായ ജ്ഞാനം (simple knowledge) രക്ഷ നൽകുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചിരിച്ച് ഈ വ്യാഖ്യാനത്തെ ആളുകൾ പരിഹസിച്ചേക്കാം.

കേവലം ജ്ഞാനം (mere knowledge) കൊണ്ട് മോക്ഷം ലഭിക്കില്ല എന്നത് സത്യമാണ്; ലഭിച്ച അത്തരം ജ്ഞാനം ശരിയല്ല എന്നതാണ് കാരണം. ഗുരു നൽകിയ ജ്ഞാനം പൂർണ്ണമായും സത്യമല്ല. സദ്ഗുരു നൽകുന്ന ജ്ഞാനം തികച്ചും യഥാർത്ഥ ജ്ഞാനമാണ്. അജ്ഞത (ignorance) എത്ര തീവ്രമാണെങ്കിലും അതിനെ ഇല്ലാതാക്കാൻ യഥാർത്ഥ ജ്ഞാനത്തിനു മാത്രമേ കഴിയൂ. സദ്ഗുരുവിൽ നിന്ന് യഥാർത്ഥ ജ്ഞാനം നേടുന്നതിന് മുഴുവൻ സമയമെടുക്കും, കാരണം സദ്ഗുരുവിനെ കണ്ടുപിടിക്കാൻ പോലും വളരെയധികം സമയമെടുക്കും. സദ്ഗുരുവിൽ നിന്ന് നിങ്ങൾക്ക് യഥാർത്ഥ ജ്ഞാനം ലഭിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ, മറ്റെല്ലാ നടപടികളും സ്വയമേവയുള്ളതും  സമയമെടുക്കാത്തതുമാണ്. അത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തിൽ, ആദ്യ ഘട്ടത്തിന്റെ (B) ഉൽപ്പന്നത്തെ അന്തിമ ഫലവുമായി (E) ബന്ധിപ്പിക്കാൻ കഴിയും.

രണ്ടാമത്തെയും മൂന്നാമത്തെയും ഘട്ടങ്ങളുടെ (C, D) ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ (products) പോലും അന്തിമ ഫലവുമായി (E) നേരിട്ട് ബന്ധിപ്പിക്കാൻ കഴിയും. ആദ്യ ചുവട് എടുക്കുന്ന സമയം, തുടർന്നുള്ള നടപടികൾ സ്വയമേവയുള്ളപ്പോൾ (spontaneous) മൊത്തത്തിലുള്ള റിയാക്ഷൻ (reaction) എടുക്കുന്ന സമയമാണ്. 'റിയാക്ഷൻ കൈനറ്റിക്സ്' (‘Reaction Kinetics’) എന്ന ഈ ഉദാഹരണത്തിൽ നിന്ന്, മൂന്ന് പ്രസ്താവനകൾ ഒന്നായി മാറുന്നു.

നിങ്ങൾ ഒരു ഡോക്ടറുടെ അടുത്തേക്ക് പോകുമ്പോൾ, അദ്ദേഹം ഒരു കുറിപ്പടി നൽകുന്നു, നിങ്ങൾ ആ നിർദ്ദേശിച്ച മരുന്നുകൾ വാങ്ങുകയും കുറിപ്പടി പ്രകാരം ആ മരുന്നുകൾ നിങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഒടുവിൽ, നിങ്ങളുടെ അസുഖം അപ്രത്യക്ഷമായി. ഈ ഘട്ടങ്ങളെല്ലാം ചുരുക്കി പറയുമ്പോൾ നിങ്ങൾ പറയും, നിങ്ങൾ ഒരു ഡോക്ടറെ സമീപിച്ചു, നിങ്ങളുടെ അസുഖം ഭേദമായി. ഈ പ്രസ്താവനയിൽ, മറ്റെല്ലാ തുടർന്നുള്ള ഘട്ടങ്ങളും സ്വയമേവയുള്ളതിനാൽ ആദ്യ ഘട്ടത്തിന്റെ ഉൽപ്പന്നം അന്തിമ ഫലവുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.