ഗാഢനിദ്രയിലും മഹാപ്രളയ അവസ്ഥകളിലും ശുന്യവാദം ബാധകമാണോ?

[Translated by devotees of Swami]

[ശ്രീ അനിൽ ചോദിച്ചു: ഒന്നും നിലവിലില്ലെന്ന് ബുദ്ധമതക്കാരുടെ ശൂന്യവാദം പറയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, ഒന്നും നിലവിലില്ലാത്ത അനുഭവത്തിനായി എന്തെങ്കിലും നിലനിൽക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞുകൊണ്ട് അങ്ങ് അതിനെ നിരാകരിച്ചു, അത് അവബോധമോ ആത്മാവോ ആണ്. ഇപ്പോൾ, ഇതിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ലോകവും ദൈവവും ഉണ്ടെങ്കിലും, ഒരു ആത്മാവ് ഗാഢനിദ്രയിലേക്ക് പോയാൽ, ആ അവസ്ഥയിൽ ആത്മാവിന് ഒന്നും നിലവിലില്ല, കൂടാതെ ആത്മാവ് അടിസ്ഥാന ജഡമായ ഊർജ്ജത്തിലേക്ക് പോയതിനാൽ ഒന്നും അനുഭവിക്കാൻ അസ്തിത്വമില്ല. അങ്ങനെ ആത്മാവിന്റെ അസ്തിത്വത്തെ പരാമർശിച്ചുകൊണ്ട്, ഗാഢനിദ്രയുടെ സമയത്ത് നമുക്ക് ശൂന്യവാദം ബാധകമാണെന്ന് പറയാമോ? അതുപോലെ, മഹാപ്രളയത്തിൽ എല്ലാ ആത്മാക്കളെയും നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജത്തിലേക്ക് പിൻവലിക്കുമ്പോൾ, ആ അവസ്ഥയും ശൂന്യാവസ്ഥയാണെന്ന് പറയാൻ കഴിയുമോ?]

സ്വാമി മറുപടി പറഞ്ഞു: ദൈവമുൾപ്പെടെയുള്ളതെല്ലാം നിലവിലില്ലാ എന്നാണ് ശൂന്യവാദം പറയുന്നത്. ദൈവം ഉണ്ടെന്ന് ശങ്കരൻ പറഞ്ഞാൽ, ബുദ്ധമതക്കാർ അത് വിശ്വസിക്കില്ല, കാരണം അവർ നിരീശ്വരവാദികളാണ്. ഈ ആപത്തിനെ നേരിടാൻ, എല്ലാറ്റിന്റെയും അസ്തിത്വമില്ലായ്മയെ സ്വീകരിക്കാൻ അവബോധം അല്ലെങ്കിൽ ആത്മാവ് ഉണ്ടായിരിക്കണമെന്ന് ശങ്കരൻ പറഞ്ഞു. ഇപ്പോൾ നിങ്ങളുടെ സംശയം അവബോധം അല്ലെങ്കിൽ ആത്മാവ് നിലവിലുണ്ട്, അതിനാൽ ആപേക്ഷികമായി നിലവിലുള്ള ലോകത്തിന്റെ ഭാഗമാകാൻ കഴിയില്ല. ആത്മാവ് നിലവിലുണ്ടെങ്കിൽ അതിനർത്ഥം ആത്മാവ് സമ്പൂർണ്ണ യാഥാർത്ഥ്യമാണെന്നാണ്.

ശങ്കരൻ ഇത് സമ്മതിക്കുകയും ആത്മാവ് സമ്പൂർണ്ണ യഥാർത്ഥമാണെന്നും അതിനാൽ ആത്മാവാണ് പരമമായ ദൈവമെന്നും പറഞ്ഞു. പക്ഷേ, നമ്മൾ ഈ വിഷയം ആഴത്തിൽ വിശകലനം ചെയ്യുകയും ദൈവം അല്ലെങ്കിൽ സമ്പൂർണ്ണ യാഥാർത്ഥ്യം ആത്മാവിൽ നിന്നോ ലോകത്തിൽ നിന്നോ വ്യത്യസ്തമാണെന്ന് നിഗമനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു, അത് ആപേക്ഷിക യാഥാർത്ഥ്യമാണ് (ആത്മാവ് ലോകത്തിന്റെ ഒരു ചെറിയ ഭാഗമാണ്) മാത്രമാണ്. ലോകം മുഴുവൻ അസ്തിത്വമല്ലെങ്കിൽ, ഈ ലോകത്തിന്റെ ഭാഗമായ ആത്മാവ് ലോകത്തോടൊപ്പം അസ്തിത്വമല്ലാതായിത്തീരുന്നു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ലോകത്തിന്റെയും ആത്മാക്കളുടെയും അസ്തിത്വമില്ലായ്മയെ സ്വീകരിക്കുന്ന സമ്പൂർണ്ണ യാഥാർത്ഥ്യമായ അവബോധം എന്താണ്?

അത്തരം അവബോധം സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ദൈവത്തിന്റെ സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത അവബോധമാണ്, അത് ആപേക്ഷിക യഥാർത്ഥ അവബോധത്തിൽ നിന്ന് അല്ലെങ്കിൽ ഭക്ഷണത്തിൽ നിന്ന് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന ആത്മാവിൽ നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമാണ്. ദൈവത്തിന്റെ അവബോധം നിഷ്ക്രിയ ഊർജ്ജം, നാഡീവ്യൂഹം തുടങ്ങിയ യാതൊരു പശ്ചാത്തലവുമില്ലാത്തതാണ്, സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ഈ അവബോധം സർവ്വശക്തനായ ദൈവത്തിൽ നിന്നാണ്, ഭക്ഷണത്തിൽ നിന്നല്ല. നിരീശ്വരവാദികൾ ദൈവത്തെക്കുറിച്ച് വിശ്വസിക്കില്ല എന്നതിനാൽ, സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്ത ദൈവത്തിന്റെ ഈ അഭൂതപൂർവമായ അവബോധത്തെക്കുറിച്ച് പരാമർശിക്കാൻ ശങ്കരന് സ്കോപ്പില്ലായിരുന്നു.

സങ്കൽപ്പിക്കാനാവുന്നതോ സങ്കൽപ്പിക്കാനാവാത്തതോ എന്ന വ്യത്യാസമില്ലാതെ ശങ്കരൻ 'അവബോധം' എന്ന വാക്ക് ഉച്ചരിച്ചു, ബുദ്ധമതക്കാർ സ്വന്തം ആത്മാവിനെ നിഷേധിക്കാത്തതിനാൽ ഈ അവബോധം ആത്മാവായി സ്വീകരിച്ചു. ഇവിടെ, അവബോധത്തിന്റെ നിലനിൽപ്പിന്റെ ആവശ്യകത ഈ സന്ദർഭം കണക്കിലെടുത്താണ് എടുക്കേണ്ടത്. അതിനാൽ, കൂടുതൽ വിശദാംശങ്ങളില്ലാതെ ഈ സന്ദർഭത്തിൽ അവബോധത്തിന്റെ അസ്തിത്വം മാത്രം മതിയാകും. ഈ പോയിന്റിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, ബുദ്ധമതത്തിലെ ചില സ്കൂളുകൾ പോലും അവബോധത്തിന്റെ (പ്രജ്ഞവാദ, Prajñāvāda) അസ്തിത്വം അംഗീകരിച്ചു. അവബോധത്തിന്റെ അസ്തിത്വം അംഗീകരിച്ചുകഴിഞ്ഞാൽ, ശൂന്യവാദം (ഒന്നും ഇല്ലെന്ന് പറയുന്നത്) അപലപിക്കപ്പെടുകയും അതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം അടയുകയും ചെയ്യുന്നു. ആത്മാവ് ആപേക്ഷിക യാഥാർത്ഥ്യമാണ്, പരമമായ യാഥാർത്ഥ്യം ദൈവം മാത്രമാണ് എന്നതുപോലുള്ളവ സത്യം ഈ സന്ദർഭത്തെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ആവശ്യമില്ല.